Krista Isua Thawhlehna tichiangtute
Emmanuel Lalruatsanga, Chaplain BCM
A khuh hawnna: Krista Isua thawhlehna hi Chanchin tha ziak a Isua nihna hrang hrang Krista tih te, Pathian fapa te, khawvel chhandamtu tih te tinghet tura chhinchhiahna pawimawh tak a ni a. Tirhkohte leh ringtu hmasa te khan mi tupawh rinna tlachham leh ringhlel te, Juda te leh milem bia te hnen thlengin an sawi thin a, ringtute intih chak tawn nan an lo hmang fo thin a ni. Hetiang bawk hian Isua ringtute hian ringlo mi rinna kawnga kan hruai luh nan leh kan rinna kawnga min tichak turin Krista thawhlehna hi kan sawi lan fo a tul reng a ni.
1. Thuthlung hluia Thawhlehna: Thuthlung thara Krista Isua thawhlehna kan hmuh hma hian thuthlung hluiin Pathian fapa ‘messia’ chu tho leh tur a ni tih a lo sawi daih tawh a. Sam 16:10 a Lal Davida’n ‘I mi thianghlim hi tawihna hmuh i phal dawn hek lo’ tih a sawi kha tirhkoh Pawla pawhin Krista Isua a sawina a ni tih a hrilhfiahna (Tirhkohte thiltih 2:23-32; 13:35-37) ah kan hmu a, Lal Davida khan amah a insawina lam a ni lo, ani chu a thi a, a tawihral a, zawlnei anga Isua Krista thawhlehna chungchang a sawi zawk a ni. Hei hian Krista Isua kha thlan chhunga a awm khan a taksa a tawihral ve lo a, hmel danglamna tlanga, A hmel a danglam angin Isua taksa chu tholeh taksa ni tura tihdanglamin a awm zawk tih a tichiang hle a ni.
2. Isuan a thawhlehna tur thu a sawi: Isua ngei pawh khan a thih tur thu piahlam ah a thawhlehna tur kha a hrilhlawk thin a. A rawngbawl tantirh atanga a thih dawn thlengin a sawi a ni. Matt. 16:21 ah khan Isuan a thawhlehna tur thu a puang tan a ni. Tin, heng bible chang hmun hrang hrangah hian kan hmu bawk (John 2:18-22; 17:22,23; 26:31,32; Mark 9:9,10).
Mathaia 20: 18,19 ah hian a hma hun tur chiang takin a tarlang a, Puithiam lalte leh lehkhaziaktute (Judate) kuta man tirin a awm ang a, Jentailte (Rom mite) kutah a khenbeh tuarin a thi ang a, ni thum ni ah a tho leh dawn tih a sawi a ni. Hetianga mahni thihdan tur leh thawhlehna tur chiang taka a sawi hi a hming ‘Maka’ a nihzia a ti lang chiang hle a ni.
3. Vantirhkoh thupuan: Mathaia 28:1-8 ah kan hmu a, zirtir hmeichhe ho te thlana an lo kalin vantirkohin an hnenah Lal Isua Krista chu a tho leh ngei a ni tih a hriattir a ni. (Mark 16:5-7; Luke 24:4-7) ah pawh kan hmu. Mi sawi piahlam ah Lalpa vantirhkoh ngeiin Isua thawhlehna a puang hi thil mak chu a ni tawh hrim hrim bawk a ni.
4. Thlan ruak: Thil thleng dik pawimawh tak pakhat sawi hmaih phal loh tur chu thlan ruak kha a ni. Marka 16:5-7 ah kan hmu a, zirtir hmeichhia ho khan thlan ruak kha an va hmu a ni. (Luke 24:3; John 20:11-13) Johana 20:1-9 ah Petera leh Johana thlanah an kal a, aruak tih an hmu bawk a. Vengtu sipai te leh thuneitute pawh khan thlan kha a ruak tih an hriat in an hlauthawng em em a, Isua taksa chu rukbo anga than tir te an tum nghe nghe a ni.
Ziaktu pakhat chuan heti hian a ziak a, hmun hrang hrang ah ka zin kual a, Napoleon-a thlan te, Mahavira thlan te a tlawhna ah, ‘helai hmunah hian hruaitu ropui tak an phum a, a ruhro te pawh thlan hnuaiah hian a in phum a ni’ an ti a. A tawpah chuan Isua thlan ah ka kal ta a, chutah chuan an sawi dan an dang ta daih mai. Helai hmunah hian Krista Isua an phum a, mahse a ruh ro te hmuh tur a awm ve lo, a tho leh an ti a, he thlan hi Kum 2000 chuang chu ruak in a awm tawh a ni’ an ti’ tiin a sawi a. A dik reng a ni. Kan Lal Isua kha thihna chelh hlen theih loh Pathian nun fapa a ni a, he a nihna hi a thawhlehna hian a nemnghet a, tun thleng in a thlan hi ala ruak reng a ni.
5. Lal Isua Inlarna: Isua chu thlan atangin a tho a, chumi hnu ah chuan a zirtirte hnen ah a in lar a, Mari Magdalini te, zirtir hmeichhiate hnenah te, Emmau daireh a zirtir pahnih hnenah te, a zirtir te hnenah te leh tirhkohte hnenah pawh a inlar fo a, an hmu a, an hria a, an khawih bawk a, an hmuh lai ngei pawhin a eiin a in a ni. Mahse, ringhlelin fiah an la duh cheu a, Thoma phei kha chuan a kut an khenbehna te ka hmuh hma loh leh a naka an chhunna te ka zen hma loh chuan ka ring lo a ti bur mai si a, tichuan Isua chu a lo in lar ta a, Thoma chuan alo ring ve ta chauh a ni, tah hian Isuan, ‘Hmu lo a ringtute chu an eng a thawl e’ a ti ta chiah reng a ni (Johana 20:24-29). Chumi hnu ah chuan Krista chu Galili ram te leh Judai ram te ni 40 chhung a fang nawn leh a, vanah a lawn ta a (Tirhkohte thiltih 1:3). A hnu ah Tirhkoh Pawla hnenah te a in lar leh a, Pawla hun lai khan Isua zirtirte pawh an la dam vek a, a zak in a inngaitlawm em em a, “Kei a hun lo a piang hnenah pawh a inlar ve a” a ti nghe nge a ni. (I Korinth 15:8) He A inlarna hian Lal Isua hi rinhlelh rual loh in a tho leh a, tunah hian kan zingah thlarau in a awm reng a ni tih a ti chiang hle a ni.
A tlangkawmna: Isua Krista thawhlehna tichiang tura thil awm te hi a hriatfiah a har a, mitthi thawhlehna hi mihring theihna pangngai piahlam ni mahse a thih hma daih a an lo sawi leh amah ngei pawhin alo sawi daih tawh kha amak lehzualna chu a ni. Heng thil mihring lam atanga theihloh anga kan ngaih zawng zawng thleng tur chuan Pathian thiltihtheihna a ngai tih a chiang hle a ni.
A chungah khian kan Lal Isua thawhlehna tichiang tura thil thleng te tlemte kan han tarlang a ni a, heng lo pawh hi sawi hmaih tam tak a awm ang. A pawimawh ber chu Isua thawhlehna hian kan nunah eng thu nge a sawi tih hi a ni. Keimahniah nun thar, piantharna te, sual hnehna te, Pathian ram chang thei tura Pathian fa nihnate a thlen si loh chuan Isua Krista thawhlehna hi a thlawn dawn a ni. Isua thawhlehna chuan kan nunhlui leh sualna zawng zawng phum bo in nunthar min pe a, thil siamthar kan lo ni ta a, chu chuan kan tun hun hi hnehna nena nung turin leh kan hmalam hun beiseina min siam sak a ni. Chuvangin Kohhranhote sual bei turin chhel takin tho leh Isua Krista rawng hi i bawl tlat ang u. ‘Pathian mi thlante chu tuin nge hek ang? Thiam chantirtu kha Pathian a ni si a. Tuin nge thiam loh chantir ang? Thia kha Krista Isua chu a ni si a; a ni, tho leh ta zawk a, Pathian ding lama awma min sawisaktu bawka kha a ni’ (Rom 8:33,34) Lalpan malsawm rawh se. Amen.